Aile bütünlüğünün bozulması ile devamında yaşanılan boşanma davasında tazminat 4721 sayılı yasanın 174 maddesinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Türk Medeni Kanununa göre boşanma kapsamında eşler tarafından maddi tazminat talep edilebilir. Bununla birlikte talep edilebilecek diğer unsur manevi tazminat olmaktadır.
Boşanmanın gerçekleşmesinin ardından kusursuz taraf maddi ve manevi tazminat talebini mahkeme aracılığıyla yerine getirmektedir. Bu aşamada TMK 178. Madde boşanmanın gerçekleşmesinin ardından bir yıl içerisinde zaman aşımı bulunduğundan bahsetmektedir. Bu sebeple boşanma gerçekleşmesinin ardından kusursuz olarak görülen eşin bir yıl içerisinde tazminat talebini iletmesi gerekir. Talep ise Aile Mahkemeleri ya da Asliye Hukuk Mahkemesine yapılmaktadır. Yaşam içerisinde evlilikler kadar boşanmalarda doğaldır. Makalemizde sizlere önemli bilgiler verilmesine rağmen hukuken mağduriyetin önüne geçilebilmesi için hukuk bürolarından destek alınması gerekir.
Boşanma Davalarında Tazminatlar
Aile bütünlüğünün sona ermesinin ardından boşanma davasına tazminat erkek yada kadın olarak ayrım yapılmamaktadır. Tarafların ikisi de tazminat talebinde bulunabilmektedir. Eşler boşanma aşamasında özelikle boşanmada tazminat örnekleri üzerinde durmaktadır. Boşanma davasında maddi manevi tazminat talebi kusursuz olarak görülen ya da az kusuru olan eş tarafından yapılmaktadır. Bu aşamada iki farklı tazminat türünden bahsedilmektedir. Bunlar;
- Boşanma sonrası maddi tazminat
- Boşanma sonrası manevi tazminat
Maddi Tazminat
Türk Medeni Kanunu Madde 174-1 fıkrasında boşanmalarda maddi tazminat düzenlemesi yapılmıştır. Burada tazminat kusursuz yada az kusurlu olarak görülen eş tarafından talep edilmektedir. Ancak bu talebin yerine getirilmesi ve tazminata hüküm verilmesi için şartlar oluşması gerekir. Boşanma davasında tazminat talebi ile alınmasında gereken şartlar ise şu şekilde listelenmektedir.
- Adli makamlarca boşanma kararı verilmiş olmalıdır.
- Tazminat talebinde bulunan tarafın tamamen kusursuz olması ya da az kusurlu olması gerekir.
- Tazminat talebinde bulunan eşin boşanma sonrası varlıklarının zedelenmesi gerekmektedir.
- Tazminat talebinde bulunan kişinin yaşayacağı zarar ve boşanma ile arasındaki illiyet bağı olmalıdır.
Manevi Tazminat
TMK’nın 174-2 fıkrası ise manevi tazimat hakkını düzenlemektedir. Bu tazminatın alınabilmesi için ise kişinin haklarının saldırıya uğramış olması gerekmektedir. Burada manevi olarak alınacak tazminatın nedeni kişinin ruhsal çöküntü yaşamasıdır. Bu anlamda manen yaşadığı rahatsızlık karşılığı talep edilir. Maddi olarak tazminat almaya hak kazanan taraf manen tazminat almaya da hak kazanabilir. Zira bu büyük bir ihtimal olur.
Boşanmada Tazminat Miktarı
Boşanma Davasında Maddi tazminat kalemleri aranılan hususlardandır. Eşler boşanma öncesi ve sonrası muhtemel tazminat miktarlarının ne kadar olacağını özellikle merak etmektedir. Ancak bu miktarın belirlenmesi için özel bir liste ve uygulama söz konusu değildir. Boşanma davasında tazminat miktarı neye göre belirlenir? Başlıca merak edilen hususlar arasında yer almaktadır. Fakat Boşanma davalarında tazminat miktarının belirlenmesi için önemli olan kriterler şunlardır,
- Kusursuz ya da az kusurlu olan eşe yapılan saldırının niteliği ve derecesi
- Eşlerin sosyal ve ekonomik durumları.
- Boşanmaya neden olan durum ve eşlerin kusur durumları.
Boşanma Davasının Reddi Halinde Tazminat
Boşanma davasında tazminat hesaplama kalemi söz konusu değildir. Dava ile hakim eşlerin ekonomik ve sosyal durumlarını göz önüne alır. Burada eşlerin kusuru da önemli olmaktadır. Kusursuz veya az kusurlu eşin talebi olan tazminat hakim tarafından uygun görülebilir. Ya da reddedilebilir. Öyle ki Boşanma davasının reddi halinde tazminat ödenmeyebilir. Türk Medeni Kanununa göre ele alınılan bu değerler toplum yapısı, önceki boşanma kararları örnekleri, yargıtay kararları ile hakimin vereceği şartlara göre değişmektedir.
Eşlerin boşanmasında en önemli ve zorlu süreç çekişmeli olarak yapılanlarıdır. Bu aşamada taraflar Çekişmeli Boşanma Davasında Nafaka ve Tazminat Ne Kadar Olur? Sorusuna yanıtlar aramaktadır. Çiftler bu durumda avukatlar aracılığıyla en doğru bilgiyi alma yoluna gider. Sonuçta tazminatın alınmasına ya da reddedilmesi ile tazminat miktarına hakim karar vermektedir. Çekişmeli olması halinde çok çeşitli başvurularla karşı karşıya kalınabilir. Bunlardan biri de boşanma davasında karşı dava açmadan tazminat talebi olmasıdır.
Boşanma davasında nafaka ve tazminat talebi her iki eş tarafından yapılabilir. Zira bu konuda kadın ve erkek ayrımı yapılmamıştır. Talebin yapılmasında kusur aranmasına rağmen tarafların sosyal ve ekonomik durumuna göre kusurlu olan tarafça talep edilebilmektedir. Boşanma Davasında davalının tazminat talebi bu aşamada kusur aramadan yapılabilir. Bu durumda hakim dosyayı inceler, gerekli delillere bakar, ifadeleri alır ve ortada bulunan duruma göre karar verebilmektedir. Bu gibi çekişmeli durumlarda davalar çok uzar. Bu sebeple eşleri anlaşmalı olarak anlaşmayı daha uygun bulmaktadır. Hatta duruşma sırasında hakim eşlere anlaşmaları hakkında teklifini de iletmektedir.
Boşanma davasında maddi tazminat Neye göre belirlenir?
Eşlerin en çok üzerinde durdukları husus ayrılık sonrası nafaka ve tazminat olmaktadır. Bu sebeple boşanma davasında maddi tazminat Neye göre belirlenir? Sorusuna yanıtlar aranmaktadır. Bu tutarın belirlemesinde mahkeme tarafından yapılan inceleme önemlidir. Zira bu inceleme ile belirlenmektedir. Burada taraflar en üst miktardan talep eder. Bu miktarın üzerinde bir tazminat hükmü gerçekleşmemektedir. Bu aşamada tazminatın belirlenmesinde;
- Evliliğin süresi
- Eşlerdeki kusur oranı
- Eşlerin gelir ve giderleri
Gibi başlıca hususlar araştırılmaktadır. Bu hususlara göre bir tazminat tutarı belirlenmektedir. Zina nedeniyle boşanma davasında tazminat yine bu kriterler üzerinden hesaplanmaktadır. Zina olması nedeniyle eşler farklı talepler içerisine girebilir. Ancak tazminat oranına direk etki etse de yüksek tutarlarda ödenme sebebi değildir.
Anlaşmalı Boşanma Sonrası Tazminat Davası
Eşler en hızlı ve uygun bir şekilde ayrılma kararını anlaşmalı boşanmalar ile alabilir. Bu durumda boşanma sonrası mal paylaşımı başta olmak üzere diğer hususlar protokole bağlanmaktadır. Bu protokol gereği eşlerin iki tarafının da kusursuz olduğu görülmektedir. Böylelikle tazminat oluşması mümkün değildir. Anlaşmalı olarak boşanılması halinde eşler maddi ya da manevi tazminat gibi bir yükümlülük altına girmez. Bu durum tamamen kusurlu olan eş olması halinde ve talep edilmesi halinde mümkündür. Boşanma sonrasında tazminat hükmü olmuşsa eşlerin merak ettiği husus Boşanma davasında tazminat ödenmezse ne olur? Sorusudur. Burada hükmedilen tazminatın ödenmesi gerekir. Aksi takdirde icra ve haciz yoluyla bu tazminat tutarı alınmaktadır. Hatta icra ile olması nedeniyle avukat vekaleti ve diğer masraflarda tazminatı ödeyecek olan kişiden alınmaktadır. Yani kaçış yoktur.
Boşanma sonrasında tazminat hükmü ile birlikte tarafların bir diğer merak ettiği husus Boşanma davasında tazminat nasıl alınır? Sorusunun yanıtıdır. Boşanma gerçekleşmesinin ardından kusursuz taraf tazminat davası açabilmektedir. Dava açılması ise Aile Mahkemesi yada bu sıfatla görev yapan Asliye Hukuk Mahkemelerine yapılmaktadır. Tazminat talebi boşanmanın gerçekleşmesinin ardından yapılabilmektedir. Bu aşamada eş boşanma sonrası tazminat davasının ne kadar sürer sorgusu yapar. Ancak bunun kesin bir süresi yoktur. Araştırmalar zaman alabilir. Bu araştırmalar içerisinde eşlerin kusur durumu, gelirleri ve giderleri bulunmaktadır.
Boşanma davasında kazanılan tazminat nasıl alınır?
Eş tazminatı vermekle yükümlü kılınması halinde kişiye vekili avukatları aracılığıyla ödeyebilir. Burada ödemeler elden yapılabilmektedir. Aynı zamanda banka havalesi ya da EFT’si le tazminat ödenebilir. Bu aşamada ödendiğine dair bir dayanak belge olması önemli olacaktır. Bu sebeple banka hesabına gönderilmesi en sağlıklı yol olur.
Tazminat hükmüne rağmen tazminatı verecek eş bu tutarı vermekten imtina edebilir. Bu gibi durumlarda Boşanma davasında kazanılan tazminat nasıl alınır? Sorusuna yanıt arar. Bunun için icra ve haciz yolu başlatılabilir. Burada kendiniz başlatabilirken aynı zamanda avukat aracılığıyla icra adımı atılabilir. Bu gibi durumlarda vekil ücreti ve diğer masraflarda tazminatı ödeyecek olan taraftan tahsil edilmektedir.
Boşanma davasında maddi manevi tazminat harca tabi mi? Sorgulanan diğer bir husustur. Boşanma davası ile tazminat davası ayrı olabilir. Hatta aynı dava üzerinde yürütülebilmektedir. Ayrı davalar olması halinde boşanma davasında maddi manevi tazminat harca tabi tutulur. Ancak aynı davadaysa bu harca gerek bulunmamaktadır.
Boşanma Davasında Tazminat Yargıtay Kararları
Boşanmalarda açılan davalarda farklı kararlar hükmedilebilir. Hatta boşanma davası reddedilebilmektedir. Bu gibi durumlarda boşanma davasında reddedilen tazminat üzerinden vekalet ücreti hakimin verdiği karara göre bağlanmaktadır. Burada kusur durumu ve talebin yersizliği de önemlidir. Başvuru ile reddedilmesi halinde avukat vekalet ücretleri hakimin vereceği karara bağlı olarak belirlenmektedir.
Ayrılık kararı alan eşler özellikle çekişmeli olarak boşanmalarda uzun bir süreçten geçmek zorunda kalmaktadır. Bu aşamada muhtemel başlarına gelecek hususları incelemek ve araştırmak için boşanma Davasında tazminat Yargıtay kararları araştırılmaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu açılan davalarda yerel mahkemelerce verilen kararları onarken birçoğunu da reddedebilmektedir. Bu konuya çok geniş bir çerçeveden bakmak gerekir. Boşanma aşamasındaki eşlerin durumuna göre şekillenen Yargıtay kararlarından bahsetmek mümkündür. Bu sebeple sizin içinde bulunduğunuz durumla hiç alakası olmayabilir.